In Kabwe staat de Mukobeko gevangenis. Dit is de enige gevangenis in Zambia met een maximaal beveiligde afdeling. Daarnaast is er ook een matig beveiligde afdeling (met gevangen die oa ook op het land “mogen” werken) en een vrouwenafdeling. In de maximaal beveiligde afdeling zitten ruim 2200 gevangen, ongeveer 250 hiervan zijn ter dood veroordeeld. De doodstraf bestaat nog altijd in Zambia, maar is voor het laatst uitgevoerd in 1997. Toen de huidige president aan de macht kwam in 2015 heeft hij alle doodstraffen omgezet in levenslang. Inmiddels is het vonnis dus al weer ruim 250 keer uitgesproken. Of, en wanneer deze uitgevoerd zullen worden is onbekend.

Met een aantal mannen van onze kerk gaan we iedere donderdag naar deze gevangenis toe. We praten met de mannen, over God, de Bijbel en het leven. Zij zijn niet veel anders dan wij: zonen, echtgenoten, vaders, broers, alleen hebben zij helaas de grens van de wet overschreden en daarom zitten zij hier. Vaak als gevolg van een dronken toestand en een uit de hand gelopen situatie waarbij doden of zwaargewonden zijn gevallen. Onze taak is het om hen te bemoedigen, hen hoop te geven voor de toekomst, maar zeker ook gewoon om er voor hen te zijn. Als mens, zonder oordeel.

Laatst mocht ik aan een groep van ongeveer 100 mannen iets delen over hoop, zoals het beschreven staat in Jesaja 40:31: Ieder die zijn hoop vestigt op de Heer zal nieuwe kracht ontvangen. God belooft hier geen voorspoedig leven aan hen die op Hem hopen/verwachten, maar wel dat Hij kracht zal geven om het leven aan te kunnen. De werkelijke heerlijkheid zit in het eeuwig leven dat na dit leven zal volgen. Ik sloot af met het verzoek om in tweetallen te delen op welk gebied in hun leven ze kracht nodig hebben en voor elkaar te bidden. Een van de mannen in een wit uniform (ter dood veroordeeld, de anderen hebben een oranje uniform) komt naar mij toe en vraagt gebed voor iets gerelateerd aan zijn gezondheid.

Op de terugweg in de auto vertelt een van mijn collega’s over deze jongen. Op een dag kwam hij thuis en vond daar een vriend van hem, die zojuist zijn vriendin om het leven had gebracht. Ook de politie was redelijk snel ter plaatse en heeft beide jongens opgepakt. Het vinden van iemand die gestraft moet worden is hier helaas nog wel eens belangrijker dan werkelijke rechtvaardigheid, vandaar dat beide jongens ter dood veroordeeld werden en naar de gevangenis gestuurd. Helaas komt het hier ook nog wel eens voor dat de politie het recht in eigen hand neemt, en direct op de plaats delict dit vonnis bepaald en ook direct uitvoert. Eenmaal in de gevangenis is hoger beroep mogelijk, maar hoe kun je dit aanvragen als je niet kunt communiceren vanuit de gevangenis? En dan nog, als een vonnis eenmaal is uitgesproken en er geen nieuw bewijs naar boven komt dan zal dit niet zomaar veranderen. Familie weet vaak niet eens als mensen naar de gevangenis moeten en gaan er van uit dat diegene misschien zelf weg gegaan is, of vermoord. In dit geval heeft mijn collega nog wel geprobeerd om familie te bereiken, maar kwam niet verder dan een dronken oom die niet direct op gedoe zat te wachten…

Alles in mij verzet zich tegen de waarheid van dit verhaal. Het kan niet zo zijn dat dit soort dingen in deze tijd nog gebeuren! Dat er op deze manier met mensenlevens wordt omgegaan…
Of dit specifieke verhaal klopt heeft verder niemand mij kunnen bevestigen. Helaas is er ook niemand die kan ontkrachten dat dit soort situaties zich inderdaad nog voordoen hier.

Gisteren waren we weer in de gevangenis. In het kapelletje dat aan de rand van het maximaal beveiligde complex staat. Naast de ziekenboeg. Een gedeelte waar ze zelfs de moeite hebben genomen om een tuintje aan te leggen. We zitten nog met zijn vieren omdat we nog even moeten wachten op de gevangen. We zijn stil. Buiten horen we de vogels fluiten. We zijn het met elkaar eens als iemand zegt dat het eigenlijk aanvoelt als een hele vredige plek. Bijzonder, als je kijkt naar de ellende die deze mannen meegemaakt hebben en alsnog meemaken, vaak zelf veroorzaakt. Bijzonder, omdat als er ergens een plek is zonder hoop, dan is het hier wel.

De reden waarom het zo vredig aanvoelt zit hem waarschijnlijk in de tekst die we behandelen als de mannen eenmaal binnen zijn, Numeri 6: 24-27. Een tekst die je iedereen mee mag geven, ongeacht je achtergrond of wat je gedaan hebt in dit leven.

De Here geve u zijn zegen en bescherming, de Here geve u zijn nabijheid en inzicht, de Here geve u zijn genade, laat de Here zijn oog op u gericht houden en u vrede geven. Zo zullen zij mijn naam op hen leggen en Ik Zelf zal hen zegen